Czym jest SIBO i IMO?
SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth) to zespół przerostu flory bakteryjnej jelita cienkiego i – jak wskazuje nazwa – oznacza wzrost liczby bakterii w jelicie cienkim względem normy fizjologicznej. Przyjmuje się, że liczebność bakterii w jelicie cienkim równa się 10-100 tys. na 1 ml treści jelitowej. Gdy liczba ta wzrośnie >100 tys., mamy do czynienia z SIBO.
Przerost bakterii w jelicie cienkim skutkuje fermentacją spożywanych pokarmów i nadmierną produkcją gazów – wodoru (mówimy wtedy o SIBO wodorowym) lub siarkowodoru (SIBO siarkowodorowe – obecnie w Polsce nie ma możliwości jego precyzyjnej diagnostyki).
Do niedawna funkcjonował także termin SIBO metanowego związanego z produkcją metanu, jednak został on zastąpiony terminem IMO (Intestinal Methanogen Overgrowth), który oznacza jelitowy przerost metanogenów. Zmiana w nazewnictwie wynika z faktu, że metan produkowany jest nie przez bakterie, a mikroorganizmy zwane archeonami, natomiast przerost dotyczyć może nie tylko jelita cienkiego, ale też grubego.
SIBO i IMO mogą współwystępować.
Pacjenci borykający się z SIBO i/lub IMO doświadczają szeregu objawów ze strony przewodu pokarmowego – np. uporczywe wzdęcia, gazy, bóle brzucha, biegunki i / lub zaparcia, nudności, wymioty, odbijanie, zgaga czy refluks.
Oprócz dolegliwości pokarmowych, SIBO mogą towarzyszyć objawy ogólnoustrojowe – m.in. przewlekłe zmęczenie, trądzik różowaty, bóle głowy i stawów, a nawet stany depresyjne.
Diagnostyka i przebieg badania
Badanie polega na pomiarze wodoru i metanu w wydychanym powietrzu. Trwa ok. 3h. Rozpoczyna się od pobrania tzw. próbki zerowej – pacjent dmucha w specjalny ustnik do woreczka (po odpowiednim przygotowaniu żywieniowym do testu oraz 12h postu), a w trakcie tej czynności za pomocą strzykawki pobierana jest próbka wydychanego powietrza. Następnie pacjent zostaje poproszony o wypicie substratu w postaci roztworu 10g laktulozy. Po upływie 20 minut pobierana jest kolejna próbka wydychanego powietrza. Procedura ta powtarzana jest co 20 minut przez cały czas trwania testu.
Po wykonaniu badania – w ciągu 24h – pacjent otrzymuje drogą mailową raport wraz z opisem wyniku. Opisu dokonujemy korzystając z najnowszych światowych wytycznych w połączeniu z naszym doświadczeniem w pracy gabinetowej.
Ostateczna interpretacja wyników należy jednak do Twojego lekarza prowadzącego.
Przeciwskazania do badania
Stwierdzona albo podejrzewana poposiłkowa hipoglikemia.
Jak przygotować się do badania?
Harmonogram przygotowań
Prawidłowe przygotowanie się do testu zapewnia uzyskanie wiarygodnego wyniku.
WAŻNE! Nieodpowiednie przygotowanie do testu skutkuje koniecznością pokrycia kosztu materiałów zużytych przez osobę badaną.
| Odstęp czasu od badania | Zalecenia | Możliwy wpływ na wyniki testu |
|---|
| 4 tygodnie przed testem | Nie wykonuj testu oddechowego, jeśli w ostatnich 4 tygodniach poddałeś się kolonoskopii, wlewom barytowym, fluoroskopii, illeoskopii, enteroklizie, hydrokolonoterapii. | Zabiegi te mogą zmieniać ilość bakterii zasiedlających przewód pokarmowy (głównie jelita). Uważa się, że 4 tygodnie to wystarczający czas na przywrócenie flory bakteryjnej do stanu wyjściowego i normalizację stanu przewodu pokarmowego. |
| Nie bierz antybiotyków. | Wykazano, że stosowanie antybiotyków zmienia ilość wodoru i metanu w wydychanym powietrzu, dlatego też zaprzestanie przyjmowania antybiotyków wpłynie na bardziej wiarygodny wynik testu. |
| 2-4 tygodnie przed testem | Nie przyjmuj probiotyków, środków przeciwgrzybiczych, ziołowych/ produktów przeciwdrobnoustrojowych (np. olej z oregano). | Możliwe zmiany w składzie i ilości bakterii w przewodzie pokarmowym. |
| Nie wykonuj testu, jeśli masz za sobą epizod biegunki infekcyjnej – odczekaj około 2 tygodnie. |
| Co najmniej tydzień przed testem | Nie przyjmuj środków przeczyszczających (unikaj także dużych dawek cytrynianu magnezu i wit. C), środków zmiękczających stolec czy zwiększających objętość stolca. | Leki prokinetyczne oraz przeczyszczające mogą wpływać na skład wydychanych gazów oddechowych. Szybszy czas przejścia dostarczonego substratu przez układ pokarmowy spowodowany lekami pobudzającymi perystaltykę może doprowadzić do intensywniejszego transportu substratu do okrężnicy, co może spowodować, że otrzymany wynik będzie fałszywie dodatni. |
| Nie bierz prokinetyków (Erytromycyna, Iberogast, itp.). |
| 24 godziny przed testem | Zastosuj się do zaleceń dietetycznych, opierających się na unikaniu żywności o wysokim potencjale fermentacyjnym. (Patrz zalecenia dietetyczne przed wodorowo-metanowym testem oddechowym.) | Pokarmy bogate w błonnik lub zawierające węglowodany o wysokim potencjalne fermentacyjnym mogą oddziaływać na bakterie jelita grubego. Aby upewnić się, że test nie daje wyników fałszywie dodatnich należy przestrzegać zalecanej diety. W przypadku pacjentów z zaparciami należy przedłużyć dietę przygotowawczą do 48 godzin. |
| Powstrzymaj się od intensywnej aktywności fizycznej. | Hiperwentylacja podczas wysiłku fizycznego może wpłynąć na wynik badania. |
| 12-14 godzin przed testem | Zastosuj post – nie jedz i nie pij. Dozwolone jest spożywanie tylko wody niegazowanej. | Zastosowanie postu przed wykonaniem testu jest ważne, aby upewnić się, że w jelicie cienkim nie ma pokarmu. Wynik fałszywie dodatni może wynikać z nieprzestrzegania tej instrukcji. |
| Nie pal papierosów oraz innych wyrobów tytoniowych. Unikaj kontaktu z dymem papierosowym (tzw. bierne palenie). | Palenie powoduje podwyższone poziomy gazów oddechowych (wodoru i dwutlenku węgla). Dodatkowo wydłuża czas pasażu żołądkowego -jelitowego. Prawdopodobnie może wpłynąć to na wynik fałszywie dodatni. |
Nie przyjmuj zbędnych lekarstw. Zrezygnuj z suplementów diety. Nie żuj gumy, nie jedz cukierków oraz nie korzystaj z płynów do płukania ust. | Spożywanie tych substancji może powodować podwyższone poziomy gazów oddechowych i potencjalnie fałszywie dodatni wynik testu. |
| 1 godzinę przed testem | Nie używaj pasty do zębów. | Pasty do zębów mogą zawierać składniki ulegające fermentacji przez bakterie jamy ustnej, co może skutkować fałszywie dodatnim wynikiem testu. . |
Pamiętaj! Niezastosowanie się do poniższych zaleceń może spowodować, że wynik będzie fałszywie dodatni lub ujemny.
Informacje dodatkowe:
- Jeśli w dniu badania przyjmowałeś jakiekolwiek lekarstwo, poinformuj o tym osobę przeprowadzającą test (oraz zabierz ze sobą przyjęty produkt leczniczy).
- W dniu badania nie używaj kleju do protez.
- Na obecny stan wiedzy nie ma konieczności odstawiania leków z grupy IPP (inhibitorów pompy protonowej, np. Omeprazol, Pantoprazol, Lansoprazol, Robeprazol) przed wykonaniem testu oddechowego.
- W czasie trwania testu ZAKAZANE jest spacerowanie, spożywanie płynów (poza wodą niegazowaną), palenie papierosów czy spanie.
Zalecenia dietetyczne
Celem diety przygotowawczej przed testem jest uzyskanie wyraźnej reakcji na roztwór laktulozy poprzez zmniejszenie ilości pokarmów ulegających fermentacji. Ostatni posiłek przed badaniem powinien być skromny, lekkostrawny oraz ubogi w błonnik pokarmowy.
Tego nie spożywaj przed testem:
- owoców i warzyw (w tym soków oraz owoców suszonych czy warzyw kiszonych)
- mleka i produktów mlecznych
- produktów zbożowych i ziaren zbóż (kasze, makarony pełnoziarniste, brązowy ryż, pieczywo pełnoziarniste, płatki zbożowe)
- orzechów, nasion i roślin strączkowych
- produktów zawierających syrop kukurydziany o wysokiej zawartości fruktozy, produktów bezcukrowych, ketchupu, miodu, musztardy, majonezu itp.
- ziół i herbat ziołowych
- napojów gazowanych (również wody)
- napojów alkoholowych
Możesz spożywać:
- mięso drobiowe, ryby, owoce morza, jajka – przygotowane w lekkostrawnej formie: lekko pieczone lub gotowane, duszone, NIEDOZWOLONE są ryby z puszki lub wędzone
- oliwa z oliwek oraz inne oleje roślinne
- dozwolone przyprawy: sól i pieprz
- biały ryż gotowany na parze – w umiarkowanych ilościach (nie więcej niż jedna mała filiżanka ugotowanego ryżu dziennie) i tylko u tych pacjentów, u których nie wywołuje on żadnych objawów ze strony układu pokarmowego oraz jest bardzo dobrze tolerowany
- wywary z samego mięsa (bez kości, chrząstek)
Jak długo stosować się do zaleceń dietetycznych?
- Jeśli wśród Twoich objawów dominują biegunki – zachowaj powyższą dietę przez 1 dzień przed testem.
- Jeśli wśród Twoich objawów dominują zaparcia – zachowaj powyższą dietę przez 2 dni przed testem, ponieważ przejście pokarmu przez jelito jest spowolnione.
- Brak biegunek bądź zaparć – obowiązuje standardowo 1 dzień powyższej diety.
Przykładowy jadłospis
| Śniadanie | Jajecznica przygotowana na parze skropiona oliwą z oliwek (na zimno) z wędliną drobiową (przygotowaną samodzielnie w domu bez wszelkich dodatków), dozwolone przyprawy: sól, pieprz) |
| Obiad | Kurczak lub indyk na parze, przyprawiony pieprzem i solą, biały ryż* |
| Kolacja | Dorsz/łosoś/halibut lub inna nieprzetworzona ryba/owoce morza na parze |
* jeśli nie wywołuje on żadnych objawów ze strony układu pokarmowego oraz jest bardzo dobrze tolerowany i nie więcej niż jedna mała filiżanka ugotowanego ryżu dziennie.
Pamiętaj o zachowaniu 12-14 h postu przed wykonywanym badaniem!
UWAGA: Jeśli cierpisz na schorzenia, w których zastosowana dieta przygotowawcza lub nieprzyjmowanie pokarmów może mieć negatywny wpływ na Twoje zdrowie, należy skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania się do powyższych zaleceń.
Cennik
Pierwsze badanie:
- dla klientów zewnętrznych: 350 zł
- dla klientów BeCompleat: 320 zł
Powtórne badanie:
- dla klientów zewnętrznych: 320 zł
- dla klientów BeCompleat: 300 zł
WAŻNE! Nieodpowiednie przygotowanie do testu skutkuje koniecznością pokrycia kosztu materiałów zużytych przez osobę badaną w wysokości 150 zł.
Po badaniu
W naszym gabinecie – po wykonaniu badania (i konsultacji wyniku z Twoim lekarzem prowadzącym) – otoczymy Cię kompleksową opieką dietetyczną. Niestety, SIBO / IMO i dolegliwości z nimi związane w większości przypadków są jedynie objawem problemów zdrowotnych, do których trzeba podejść w szerszej perspektywie niż tylko zaburzona praca układu pokarmowego. SIBO / IMO może być przykładowo konsekwencją niewyrównanej pracy tarczycy czy nieustabilizowanej glikemii, może mieć także charakter poinfekcyjny lub wynikać z dysfunkcji anatomicznych (i wiele, wiele innych). Dopiero zaadresowanie prawdziwej przyczyny i praca nad wieloma aspektami – nie tylko żywieniem, ale także całym stylem życia – pozwoli poprawić jakość codziennego funkcjonowania i zminimalizować prawdopodobieństwo nawrotu SIBO / IMO.
W zakładce https://becompleat.pl/cennik/ dowiesz się więcej na temat tego, jak przebiega współpraca.
